Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüsten korunmak için maske, dezenfektan, mesafe gibi birçok kurala uymanın yanında; toplumun aşılanıp koronavirüse karşı bağışıklık kazanması büyük önem taşımaktadır. Bugün sizler için covid-19 aşısı hakkında merak edilen soruları yanıtladık.
Covid-19 Aşısı Virüsten Korunmada Etkili mi?
Covid-19 aşısı hem bireyin kendisini hem de başkalarını virüsten korumaktadır. Yapılan aşılar hastalığı önlemede ya da hastalığın daha hafif atlatılmasını sağlamaktadır.
Toplumların salgın hastalıklardan korunması, toplumsal bağışıklığın kazanması ile mümkündür. Mesafe, hijyen ve maske gibi önlemler hastalığın yayılmasını önlemekte önemli olsa da hastalığın toplumda ağır hastalık süreci ve ölüm gibi etkilerini önlemekte tek başına yeterli değildir. Covid-19 aşıları bağışıklık sistemini eğitecek böylece vücudun virüs için gerekli savaşı verebilmesini sağlayacaktır. Toplumun geniş bir kısmı aşılanarak hastalığın başkalarına geçişi kontrol altına alınabilecektir. Bireyin kendini, sevdiklerini ve toplumu koruyabilmesi içi aşı gereklidir.
Onaylanan Covid-19 Aşıları Hangileridir?
Covid-19 aşısı için çalışmalar devam etmektedir. Acil kullanım onayı alan aşılar Sinovac, Biontech/Pfizer, Moderna, Oxford Astra-Zeneca, Sputnik 5 aşıları kullanılmaya başlamıştır.
CoronaVAC Aşısı:
Çin’de üretilen Sinovac şirketinin aşısı inaktive bir aşı olup 28 gün ara ile iki kez uygulanmaktadır. Virüsün çoğaltılıp daha sonra etkisiz hale getirilmesi ile üretilen ölü, tam virüs aşısıdır. Ölü virüs ile karşılaşan bağışıklık sistemi, bunu gerçek bir tehdit olarak algılamakta ve virüsü tanımaktadır. Vücuttaki antikor ve diğer koruyucu mekanizmaları hareket haline geçirir. Bu aşı buzdolabında 2-8 derecede saklanabilmektedir.
Bionthec/Pfizer aşısı:
Almanya-ABD kaynaklı bir aşı olup 28 gün arayla iki kez uygulanmaktadır. Aşı kapsül içindedir ve mRNA içermektedir. MRNA insan hücresi içinde virüse ait proteinlerin üretimini sağlamaktadır. Bağışıklık sistemi harekete geçerek bu antijenleri tanır ve antikor olarak adlandırılan koruyucu maddeleri üretir. Bionthec/Pfizer aşısı -70 derecede 6 ay, kendi özel koruma kaplarında 15 gün, buzdolabında ise 5 gün saklanabilmektedir.
Moderna aşısı:
Amerikalı firma Moderna’nın geliştirdiği mRNA-1273 adlı aşı 4 hafta arayla 2 doz halinde uygulanıyor. Oda sıcaklığında 12 saat raf ömrü olan aşı -20 derecede 6 ay, aşı dolabında ise 30 gün muhafaza edilebiliyor. Bionthec gibi Moderna aşısında da canlı veya inaktive edilmiş virüs bulunmuyor. Yeni tip corona virüsün yüzeyinde bulunan başak proteinin bir parçasını kodlayarak çalışıyor.
Oxford Astra-Zeneca:
Oxford Üniversitesi ile İngiltere-İsveç firması olan AstraZeneca’nın geliştirdiği AZD1222 aşısı 4 hafta arayla 2 doz halinde alınıyor. Standart bir buzdolabında 6 ay muhafaza edilebiliyor.
Sputnik aşısı:
3 hafta arayla 2 doz şeklinde uygulanan Sputnik aşısı Rusya Sağlık Bakanlığı'nın kolu olan Gamaleya Araştırma Enstitüsü'nün geliştirdiği bir aşıdır.
Covid-19 Geçirenler Aşı Olmalı Mı?
Covid-19 hastalığı geçirenlerin bir bölümünün hastalığı tekrardan geçirebildiği bilinmektedir. Hastalığı geçirmiş olmanın veya aşı olmanın bireyi ne kadar süre koruduğu tam olarak bilinmemektedir. Covid-19 hastalığını geçirdikten ne kadar süre sonra aşı yapılabileceği konusu hakkında Sağlık Bakanlığı açıklamalarını takip etmek gerekmektedir.
Covid-19 Aşısı Sonrasında Yan Etki Görülme Olasılığı Nedir?
Covid-19 aşı işleminden sonra ağrı, ateş, halsizlik gibi belirtiler meydana gelebilmektedir. Bu etkiler vücudun aşıya karşı gösterdiği doğal tepkilerdir. Aşılara bağlı ciddi yan ekiler genellikle alerjik reaksiyonlara bağlı olup nadir görülmektedir. Ciddi alerjisi olan bireyler aşı öncesinde bunu mutlaka bildirmelidirler.
Covid-19 Aşı Sonrasında Korunmaya Devam Etmek Gerekir Mi?
Aşı olan ve hastalığı geçiren bireyler de maske, sosyal mesafe, hijyen kurallarına uygulamaya hem kendi hem de başka insanların sağlığını korumak için devam etmelidir. Aşının hastalığı büyük oranda önlediği bilinse de bulaşmayı ne kadar ve ne süreyle önlediği zaman içinde görülecektir.
Covid-19 Aşısı Hangi Durumlarda Yapılmamalıdır?
Covid-19 aşısı hastalığı halen geçirmekte olan, grip ya da ateşli herhangi bir soğuk algınlığı geçirmekte olan, karantina sürecinde olan bireylere yapılmamalıdır. Bu durumda olan hastalara aşının uygulanabilmesi için öncelikle tekrar sağlıklarına kavuşmaları beklenmelidir.
Size daha iyi bir deneyim sunabilmek için internet sitemizde çerezler kullanıyoruz. Detaylı bilgi almak için Çerez Politikası"nı ve Aydınlatma Metnimizi inceleyebilirsiniz
TR
EN
DE
