Bağırsak hareketlerinde ortaya çıkan yavaşlama ile dışkılamanın zorlaşması ya da seyrekleşmesi, kabızlık olarak ifade edilir. Yetişkinlerde fark edilip giderilmeye çalışması kolay olsa da bebeklerde kabızlık sorununu fark etmek oldukça zor bir durum haline gelebilir.
Bebeklerin yetişkinler gibi sorunlarını dile getirememesi nedeniyle kabızlık sorununu fark edebilmek için dikkatli bir gözlem gerekir. Bu nedenle ebeveynlerin, bebeğin günlük hareketlerini ve bağırsak alışkanlıklarını yakından takip etmesi oldukça önemlidir. Her bebeğin dışkılama sıklığı farklılık gösterebileceğinden kabızlıktan şüphelenildiğinde dışkılama sıklığına değil, dışkılama esnasında yaşanan zorluğa bakılmalıdır. Aynı zamanda bebeklerde kabızlık sorununun genellikle kısa süreli ve geri dönüşümlü olarak gerçekleştiği, tedavi ile kolayca düzeltilebileceği unutulmamalıdır.
Bebeklerde Kabızlık Belirtileri
Bebeklerde kabızlık belirtileri arasında çeşitli semptomlar sıralanabilir. Bu belirtilerden bir ya da birkaçını gören ebeveynler, kabızlık şüphesine karşı vakit kaybetmeden önlem almalıdır.
Belirtiler arasında;
- Bebeğin karın bölgesinde kasılma, sertlik ya da şişlik
- Bebeğin beslenmeyi reddetmesi
- Bağırsak hareketleri sırasında bebekte huzursuzluk ve ağlama
- Dışkının küçük parçalar halinde ve sert kıvamda olması
- Dışkılama esnasında yaşanan zorlama ve ıkınmaya bağlı olarak anüste çatlak ya da kanama olması sıralanabilir.
Bebeklerde Kabızlığın Nedenleri Nelerdir?
Bebeklerde kabızlık nedenleri arasında ek gıdalar, oldukça önemli bir yer kaplar. Bunun nedeni, anne sütünün sindirimi kolaylaştırıcı ve laksatif etkisiyle anne sütü ile beslenen bebeklerde kabızlık problemine pek fazla rastlanmamasıdır. Fakat 6. aydan itibaren ek gıdalarla beslenen bebeklerde kabızlık yaşanma sıklığı artış gösterir.
Kabızlığa yol açan başlıca ek gıdalar arasında şunlar sıralanabilir:
İçeriğinde pirinç olan mamalar
Pirinç, suyu emen ve dışkının katılaşmasına yol açan bir besin çeşididir. Bu nedenle ek gıdaya geçildiği dönemde pirinç içeriği yoğun olan mamalar tercih etmek, kabızlığa yol açabilir.
İnek Sütü
Beslenmede inek sütüne yer verilmesi, çeşitli alerji ve sindirim sorunlarının yanında kabızlık oluşumuna neden olabilir. Bu yüzden 1 yaşına kadar bebeklerin beslenmesinde inek sütünün yer almaması tavsiye edilir.
Lif içeriği fakir olan gıdalar
Dışkıyı yumuşak hale getiren karbonhidrat çeşidi olan lifler, beyaz ekmek ve makarna gibi gıdalarda oldukça az miktarda bulunur. Dolayısıyla ek gıdaya geçildiği dönemde bu besinlerin kullanılması, kabızlığa neden olabilir.
Ek gıdaların yanı sıra çeşitli şartlar ve sağlık sorunları da bebeklerde kabızlığı tetikleyebilir. Bunlar arasında; enfeksiyonlar, sıvı alımında yetersizlik, stres ve kronik hastalıklar bulunmaktadır.
Bebeklerde Kabızlık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bebeklerde kabızlık tedavisi genellikle altta yatan sorunu ortadan kaldırmak üzerine şekillenir. Pek çok zaman evde uygulanabilecek çeşitli önlem ve yaşam tarzı değişiklikleri ile bebeklerde kabızlık sorunundan kurtulmak mümkündür. Bunun için şu adımlar uygulanabilir:
- Bebeğin gün içinde yeteri kadar sıvı aldığından emin olmak oldukça önemlidir. Anne sütü ile beslenmek 6 aydan küçük bebekler için yeterli olabilse de 6 aydan büyük bebeklerin sıvı ihtiyacı günlük 900 ml’ye kadar çıkabilmektedir.
- Ek gıdaya geçildiğinde bebeğin günlük beslenmesinde lif içeriği zengin olan armut, kuru erik, elma gibi besinlere ağırlık verilmelidir.
- Bağırsak hareketlerini tetiklemek amacıyla bebeğin karnına dairesel hareketlerle, yumuşak şekilde masaj yapılmalı, bebeğe ılık banyo yaptırılmalıdır.
- Dışkılamayı kolaylaştırarak anal bölgede yaralanmayı engellemek için bebeğin anal bölgesine gliserin veya fitil uygulaması yapılabilir.
- Bebeklerde kabızlık sorunundan kurtulmak için bebeğin bacaklarına bisiklet sürer gibi hareket yaptırmak, bağırsak hareketlerini tetikler. Böylece dışkılama kolaylaşabilir.
Tüm bu önlemlere rağmen kabızlık sorununun geçmemesi halinde bir doktora başvurmak en doğrusu olacaktır. Uzman bir doktor tarafından bebeğin detaylı muayenesi yapılarak kabızlık bulguları araştırılmalıdır.