Kadınların %50’den fazlası adet sancısı (dismenore) çekmektedir. Bir kısım kadında basit ağrı kesiciler ile baş edilebilecek ağrılar olurken bir kısmında her ay birkaç gün sosyal hayatını bloke edecek düzeyde sancılar olmaktadır.
Kadın vücudu bir adetin başı ile başlayıp diğer adetin başına kadar süren ve adet siklusu denen sürede her ay kendini yeni bir olası gebeliğe hazırlar ve 2 adetin yaklaşık olarak ortasına denk gelen bir zamanda yumurtlar ve bu yumurta döllenip gebelik için hazırlanmış rahim içi zari (endometriuma) yerleşmediği zaman kandaki hormon düzeylerindeki düşme sonucu endometriumun dökülmesi ile adet görür.
Rahimin (uterus), ana kısmı düz kaslardan oluştuğu için kasılıp gevşeyebilir ve adet döneminde hormonların düşmesi sonucu salgilanan prostoglandin denen kimyasal maddeler rahimde kasılmalara ve bu kasılmalar da adet sancısına neden olur. Adet sancısının oluşumundan prostoglandinler sorumlu tutulmaktadır.
Ayrıca adet döneminde kimi kadınlarda sancıya baş ağrısı, baş dönmesi ve bulantı, kusma ya da hafif diyare eşlik edebilir.
Dismenore (Adet Sancısı) Çeşitleri
Adet sancısı nedenlerine göre ikiye ayrılır, sadece prostoglandinlerin salınımına bağlı oluşan kramplara bağlı adet sancısına primer dismenore denir. Primer dismenore şiddeti kişiden kişiye değişir ve çoğu kadında yaş ilerledikçe ve bazi kadınlarda doğum yaptıktan sonra geçer, nadiren menopoza kadar adet sancısı devam eden kadınlar da vardır.
Ayrıca adet sancısı nasıl geçer başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.
Altta yatan herhangi bir hastalığa bağlı oluşan adet sancısına ise sekonder dismenore denir. Endometriozis ve miyomlar en sık sekonder dismenore sebebidir. Sekonder dismenorede sancı çok daha uzun süreli ve şiddetli olabilir.
Dismenore (Adet Sancısı) Tedavisi
Şiddetli adet sancısı çeken kadınların mutlaka bir jinekolojik muayeneden geçmesi gereklidir. Dismenorede teşhis için jinekolojik muayene ve ultrasonografi, bazı kan tetkikleri yapilabilir. Tam teşhisi konulamayan hastalara ise laparoskopi denilen kamera ile karın içinin değerlendirilmesine dayanan operasyon planlanabilir.
Dismenorenin tedavisinde ise sekonder dismenorede nedene yönelik tedavi yapılırken primer dismenorede, ilaç tedavisi yada rahatlatıcı, sıcak uygulama, masaj, akupunktur, yoga, meditasyon ve egzersizler faydalı olabilir.