Artroskopi (eklemlerin kapalı ameliyatı) 20 yüzyıl sonlarında başlayan ve son 10 yılda teknik ve teknolojilerde ilerlemeler sayesinde çok çeşitli ameliyatlara ve neredeyse vücuttaki bütün eklemlere müdahale etme fırsatı sağlayan bir cerrahi yöntem olmuştur.
Omuz Artroskopisi
Omuz artroskopisi omuz ekleminde daha önce açık olarak yapılan işlemlerin hepsinin hatta çok daha fazlasının yapılmasına ve son 10 yılda giderek gelişmiş olan bir cerrahi tekniktir. Bu teknik sayesinde çok küçük açılan cerrahi kesiler ile daha çok işlem yapılabilmektedir.
Omuz çevresinde açılan 1 cm’lik 3 ya da 4 kesi ile omuzda kas yırtıkları, bağ sorunları, kas sıkışmaları ve eklem sertlikleri tedavi edilebilmektedir. Her bir cerrahi kesi tek dikişle kapanan yaralarla sorunsuz iyileşmektedir. Hastalar basit ağrı kesicilerle bile ameliyat sonrası ağrı çekmezler. Ameliyat sonras birinci günde taburcu olurlar.
Cerrahi kesiler daha küçük olması nedeni ile erken dönemde fizik tedavi ve rehabilitasyon başlamakta ve yine bu sayede eklemde operasyon nedeni ile oluşabilecek eklem sertliği, hareket kısıtlılığı gibi ameliyat sonrası olabilecek komplikasyonların olmasının da önüne geçilmiş olur.
Ayak Bileği Artroskopisi
Ayak bileği yük taşıyan bir eklem olması nedeni ile rahatsızlıkları çok sık görülmektedir. En sık burkulma ve düşmeler sonrası kırıklar ve bağ hasarları görülmektedir. Bu bölgedeki kırıkların tedavisi çok önem taşımaktadır. Çünkü uygun olmayan tedaviler sonrasında ileri dönemlerde cıiddi sıkıntılara neden olabilecek kireçlenmeler görülebilmektedir. Bu bölgedeki bağ yaralanmalarının erken tanısı özellikle önem taşımaktadır. Erken tanı ve tedavi başarılı sonuçlar sağlamaktadır.
Son zamanlarda ilerleyen teknoloji ve artroskopi alanındaki gelişmeler ile bu bölgede olan kıkırdak hasarları ve topukta olan ağrılar kapalı cerrahi yöntemlerle başarılı sonuçlar sağlayabilmektedir. Erken evre kireçlenmeler de yine artroskopik temizleme yöntemleri ile protez gibi ileri evre operasyonlara gerek duyulmadan tedavi edilebilmektedir. Bu bölgede de artroskopinin başarısı hiç küçümsenmeyecek seviyelere ulaşmıştır.
Ayak bileğinin arka kısmında kronik ağrılara sebep olan ve günlük aktivitede ciddi kısıtlamalara neden olan kısa süre öncesine kadar açık operasyonlarla çözülen Haglund Deformitesi adı verilen rahatsızlık ta artık artroskopik yöntemlerle tedavi edilebilmektedir.
Diz Artroskopisi
MENİSKÜS YIRTIKLARI
Yırtıklar 4 evrede incelenmektedir. Evre 1 ve 2 yırtıklar fizik tedavi ve diz güçlendirme egzersizleri ile tedavi edilebilmekte iken evre 3 ve 4 yırtıklar ameliyat gerektirmektedir. Yırtığın şekli ve yerine göre tercihen tamir önerilmektedir. Ancak parçalanmış şekilde olan ya da menisküsün iç kısmına yakın olan yırtıklar da ise daha çok temizleme operasyonları yapılmaktadır. Ameliyat kapalı yöntem ile (Artroskopi) ile yapılmaktadır. Temizleme işlemi sonrası ertesi gün hasta normal hayatına dönebilirken tamir sonrası bir süre üstüne yük vermemek gerekecektir.
Ameliyat sonrası dönemde diz egzersizleri her iki operasyon içinde mutlaka yapılmalıdır.Bu hem kas zayıflığı olmasını engellemekte hem de iyileşme sürecini hızlandırmaktadır.
ÖN ÇAPRAZ BAĞ
Spor yapan insanların sayısının artması nedeni ile diz hasarları gittikçe artmaktadır. Dizin stabilitesini sağlayan özellikle 4 bağ bulunmaktadır. Bunlar dizin içinde bulunan ön çapraz ve arka çapraz bağlar ile diz ekleminin yan bölgesinde bulunan iç ve dış yan bağlardır.
Bu bağlar içinde dizin öne doğru yer değiştirmesini engelleyen ön çapraz bağ özellikle kaval kemiği sabitken vücudun dönmesiyle hasar görmektedir. Özellikle basketbol, futbol gibi çabuk hızlanma ve yavaşlama gerektiren sporlar ile snowboard ve kayak gibi kış sporları esnasında kontrolsüz dönmelerle yırtılmaktadır. Travma sonrasında erken dönemde dizde şişlik ve ağrı olmaktadır. Büyük çoğunlukla eşlik eden menisküs yırtığı da olmaktadır.
Eskiden sadece sporcularda ameliyat edilmesi düşünülürken zamanla birlikte fiziksel olarak aktif olan her hastanın ameliyat olması gerektiği ortaya çıkmıştır. Ön çapraz bağ yırtığı olan hastalarda dizde olan mikro hareketler ve hareket sırasında oluşan diz burkulmaları kıkırdak hasarları yaratmakta bu da dizde erken artroz (kireçlenme) olmasına sebep olmaktadır.
Ameliyat sırasında bağın uç uca tamiri mümkün olmamaktadır. Bu nedenle amaç hastanın diz çevresinden alınan tendonların bağın anatomik yerine yerleştirilmesi ile tedavi edilmektedir.
ARKA ÇAPRAZ BAĞ
Arka çapraz bağda ön çapraz bağ gibi dizin iç kısmında bulunan ve dizin arkaya yer değiştirmesini engelleyen bağdır. Hasarları ön çapraz bağa oranla çok nadir görülmektedir.
Tek başına arka çapraz bağ yırtıkları olması durumunda çok fazla bulgu vermeyeceğinden dolayı gözden kaçabilmektedir. Ancak genel olarak dizde boşluk ve güvensizlik hissi her zaman gözlenebilmektedir.
Arka çapraz bağ tedavisi özellikle eşlik eden bağ yaralanması olması durumunda ameliyat gerektirir. Ancak çoğu zaman bulgu vermemesi nedeni ile arka çapraz bağ atlanabilmektedir.
El Bileği Artroskopisi
Eklem olarak çok küçük olmasına rağmen oluşan rahatsızlıkları ciddi oranda hayat kalitesini değiştirmektedir. Artroskopik yöntemle el bileğinde bağlar, kıkırdak hasarları ve bu bölgedeki kırıklar tedavi edilebilmektedir.
Dirsek Artroskopisi
Dirsek bölgesi günlük hayatı çok fazala etkileyen bir bölge olmaktadır bu bölgede oluşan kireçlenmeler artroskopi ile temizlenebilmektedir.
Kalça Artroskopisi
Kalçada oluşan kireçlenmeler ve eklem kıkırdağında olan hasarlar uzun zamandan beri açık ameliyatlarla tedavi edilebilmekte iken son zamanlarda bu ve bunun gibi şikayetler kalça artroskopisi ile tedavi edilebilmektedir.