Bazen en sevdiğiniz besin en büyük düşmanınızdır. Nedenini bilmediğiniz ve bulamadığınız sağlık probleminiz sevdiğiniz besinlerden dolayı oluşmuş olabilir. Yaşam kalitenizi düşürecek şekilde sürekli yorgunluk hissiniz var ve sebebini bulamıyorsanız, yaptığınız diyetler sonuç vermiyorsa yedikleriniz ile ilgili bir hassasiyetinizden kaynaklanıyor olabilir. Bunu öğrenmenin en güvenilir yolu ise gıda intolerans testi yaptırmaktır. Bu test sayesinde tükettiğiniz gıdalara karşı duyarlılığınız varsa ölçülebilmektedir.
Gıda İntoleransı nedir?
Günlük hayatımızda yediğimiz birçok gıda sindirim sistemimizde tam olarak sindirilemediği durumlarda yabancı madde olarak algılanır. Bu yabancı maddelere karşı vücut savuma mekanizmasını çalıştırması sonucu vücutta bazı yan etkiler oluşabilmektedir. Kişiden kişiye değişiklik gösteren besinlere vücudun verdiği bu reaksiyon gıda intoleransı olarak adlandırılır. Gıda intoleransı besinlerin sindirilemeyip yorgunluk, migren, uyku gibi reaksiyonların ortaya çıkmasına sebep olan bir durumdur.
Gıda intoleransında temel kural, kişilerin hassasiyet gösterdikleri gıdaları beslenme listelerinden kaldırmaktır. Bu yüzden intoleransı gelişmiş kişilerin ihtiyaçlarını yeteri kadar karşılayabilmeleri adına muhakkak intoleransa uygun bir beslenme programı ile beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi gerekmektedir.
Gıda Alerjisi ile Gıda İntoleransı Arasındaki Farklar
Gıda intoleransı çoğu zaman gıda alerjisi ile karıştırılmaktadır. Gıda alerjisini kişi rahatlıkla kendi fark edebilmektedir. Bunun sebebi reaksiyonların kısa sürede fark edilmesi ile ilgilidir.
- Semptomlar alerjide çok hızlı ortaya çıkarken, intoleransta bu süre daha uzun ve anlaşılması zordur.
- Gıda alerjisinde az miktarda alınan gıda ile bile reaksiyonlar başlarken, intolerans reaksiyonları duyarlı olunan gıdalar büyük miktarlarda tüketildiğinde orta çıkmaktadır.
- İntolerans gıda alerjisine göre çok daha yaygındır.
- Gıda alerjisinde vücutta IgE antikorları üretilirken, intoleransta igG antikorları üretilir.
- Gıda alerjisi hayati risk taşıyan reaksiyonlara sebep olabilir. Gıda intoleransı ise hayati riske sebep olmaz, ancak yaşam kalitesini düşürür.
Gıda İntoleransı Sebepleri Nelerdir?
Vücuttaki Enzim Eksikliği:
Gıdaların sindirilmesi enzimlerle gerçekleşir. Eğer enzim eksikliği varsa, yani vücutta yeterli enzim üretimi yoksa, organ işlevlerinde problemler ortaya çıkar. Bu durum da gıda intoleransına sebep olur.
Sızıntılı Bağırsak Sendromu:
Bazı insanlarda, sağlıklı insanlara göre bağırsak duvarındaki boşlukları daha büyük olabilmektedir. Bu nedenle alınan proteinler vücut tarafından tam olarak sindirilmeden emilerek büyük moleküller halinde kalır. Bu durum da yine gıda intoleransına sebep olmaktadır.
İşlenmiş Fazla Tüketilmesi:
Endüstriyel ve işlenmiş gıdalar çok fazla katkı maddeleri içermekle beraber, sağlıklı olmadığı herkesçe bilinmektedir. Bu sağlıksız tüketim alışkanlığı da gıda intoleransına sebep olan faktörlerden birisidir. Zararlı olan bu katkı maddeleri vücutta birikip toksik etki oluşturabilir. Bu durum da kişinin bazı gıdalara karşı duyarlılık göstermesine neden olur.
Uzun Süreli İlaç Kullanımı:
Bazı ilaçlar uzun süre boyunca kullanıldığında bağırsak florasına zarar vermektedir. Özellikle de kortizonlu ilaçlar, antibiyotikler, ağrı kesici, yatıştırıcı gibi ilaçlar bu tür ilaçlara örnek gösterilebilir. Bağırsak florası bozulmuş kişilerde de gıda intoleransı görülmeye başlanmaktadır.
Kötü Beslenme:
Uzun süre aç kalmaya dayalı diyetler yapmak, aşırı şekerli yiyecekler, işlenmiş gıdalar tüketmek gibi beslenme alışkanlıkları da bağırsak florasına zarar veren etkenler arasındadır. Bağırsak florasının zarar görmesiyle birlikte de gıda intoleransı ortaya çıkmaktadır.
Geçirilen Hastalıklar:
Virüs enfeksiyonları, bazı bulaşıcı hastalıklar, diyabet, kanser, otoimmün bozukluk, endokrin hastalıkları, obezite ve nörolojik hastalıklar bağırsak florasına zarar vererek kişinin bazı gıdalara karşı duyarlılık geliştirmesine sebep olur.
Gıda İntoleransı Testi Nasıl Yapılır?
Sıklıkla tüketilen gıdalara karşı hassasiyet araştırması yapılır. Bu araştırmada alınan kan örneğinde gıdalara karşı oluşan IgG antikorları test edilir. Test yapılan her gıda için değerlendirmeler yapılarak hangi besinlere karşı intolerans olduğu tespit edilir. Bu değerlendirmede kişinin en sık tüketilen tüm besinlere karşı vücut reaksiyonları çıkartılır.