Gut hastalığı eklemde aniden gelişen romatizmal hastalıklardan birisidir. Aslında neden olduğu sorunlar nedeniyle romatizma hastalığı kapsamında olsa da aynı zamanda metabolizma hastalığıdır diyebiliriz. Vücudumuzdan atılması gereken maddeler ürik aside dönüşerek vücudumuzdan atılır. Gut hastalığı ise ürik asidin atılamayıp vücutta birikmesi ve kandaki oranının artması sonucu oluşan iltihaplanmadır. Genellikle ayak baş parmağında ağrı, şişlik, kızarıklık gibi belirtiler gösteren gut bir eklem itihabıdır. Aynı zamanda diz, dirsek ve el parmağı eklemlerini de etkileyebilen gut hastalığı halk arasında “zengin hastalığı”, “damla hastalığı” gibi isimlerle de anılmaktadır. Erkeklerde kadınlara oranla daha sık görülür.
Çoğunlukla aşırı yemek, alkol alımı, infeksiyon, travma, ameliyat ve aşırı fiziksel yorgunluk sonrası eklemde monosodyum ürat kristallerinin birikmesiyle enflamatuvar olay başlar.
Gut Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
İlk nöbet, çoğunlukla gece ani olarak başlar. Eklemde ağrının yanı sıra, kızarıklık, sıcaklık ve şişlik vardır. Bu ağrılar en ufak bir dokunuşta bile tolere edilemeyecek kadar şiddetli olabilmektedir. Ağrı istirahat halindeyken de devam eder ama eklemin hareketi ile şiddetlenir.
Eğer ağrılar kronikleşirse eklemler sürekli şiştiğinde deformasyonlar başlayabilir.
Gut Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Tıbbi olarak ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Akut atak zamanlarında antienflamatuar ilaçlar kullanılır. Ürik asit seviyesi çok fazlaysa idrarla atılmasını sağlayan ilaçlar da kullanılmaktadır. İlaçlar ve kullanılan dozlar hastalığın seyrine göre değişmektedir. Bu nedenle gut ilaçları doktor tavsiyesi dışında kullanılmamalıdır.
Uzun süre tedavi edilmeyen gut atakları 8-10 gün içinde kendiliğinden düzelebilir. Uzun süredir var olan gut eklem dışı bulguların gelişimi ile kendini gösterir.
Bunların yanı sıra yaşam tarzı değişikliği hastalığın tedavisinde yardımcı olur. Alkolün bırakılması, gut için diyete başlamak, bol su içmek faydalı olmaktadır.
Gut Hastalığı İçin Diyet Önemli
Gut hastalığında diyetin önemi çok fazladır. Proteinin kısıtlanması gereklidir. Aşırı tüketildiğinde gut atakları kendini gösterebilir. Et tüketiminin süt ve yoğurt ile birlikte yapılması ise ürik asit dengesini sağladıkları için önerilmektedir.
Gut hastaları alkol tüketmemelidir. Ayrıca aspirin gibi ilaçların kullanımı da zararlı olabilmektedir. Bu nedenle bilinçsizce ilaç tüketiminden kaçınılmalı mutlaka her ilacın doktor kontrolünde kullanılması gerekmektedir.
Önerilen günlük et miktarı 60 gramdır. Sakatatların, sucuk, pastırma, salam, sosis gibi et ürünlerinin, kabuklu deniz ürünlerinin tüketilmemesi önerilmektedir.
Mercimek, kuru fasulye ve nohut gibi baklagiller de protein içerdiği için çok fazla tüketilmemesi, porsiyonların az tutulması gerekir. Maya ve kuruyemiş tüketimine de dikkat edilmelidir.
Tam yağlı süt ürünlerinden, karbonatlı yiyeceklerden, çavdar, yulaf ve kepekli ürünlerden kaçınılmalıdır.
Yumurta tüketimi de haşlanmış ya da rafadan iki günde bir tüketilebilir.
Beslenme alışkanlıkları gut hastalığı için ilaç tedavisi kadar önemlidir. Ürik asit seviyelerinde beslenmeye dikkat edilmesi ile birlikte olumlu değişiklikler gözlemlenmektedir.