Akut romatizmal ateş veya halk dilinde kalp romatizması olarak bilinen bu hastalık, A grubu beta streptokok bakterilerinin neden olduğu bir hastalıktır. Tedavi edilmeyen boğaz enfeksiyonu sonrasında gelişen kalp romatizması, genellikle 5-15 yaş aralığında bulunan çocuklarda boğaz enfeksiyonundan 2-3 hafta sonra görülür. Bağ dokusu içeren organları etkileyebilen kalp romatizması, çocukluk ve erişkinlik döneminde rastlanan edinsel kalp hastalıklarından en sık görülenidir. Bakteriyi hedef alan bağışıklık sisteminin kendi dokularını yabancı bakteri gibi algılamasıyla özellikle kalp, eklem, deri dokularında iltihaplanmaya yol açmasıyla oluşur.
Hastalıkta, sıklıkla görülen eklemlerde ağrı, ateş, şişlik gibi belirtiler genellikle hasara yol açmadan iyileşir. Ancak kalbin etkilenmesiyle birlikte çarpıntı, nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi belirtilerin yanı sıra beyin ve santral sinir sisteminin etkilenmesine bağlı olarak rahatsızlıklar da görülebilir. Kalp romatizması, vücutta yarattığı tahribata bağlı olarak cilt rahatsızlıklarına da yol açabilmektedir. Bu nedenle sıklıkla çocukluk döneminde görülen boğaz enfeksiyonlarının tanı ve tedavisi çok önemlidir.
Kalp romatizması belirtileri nelerdir?
- Ciltte meydana gelen kırmızı renkte döküntü
- Burun kanaması
- Nefes darlığı, öksürük
- Hızlı yorulma
- Dalak büyümesi
- Baş dönmesi, sersemlik hissi
- El ve ayaklarda üşüme, morarma
- Eklemlerde şişlik ve gezici nitelikte ağrı
- Göğüs ağrısı
- Kalp ritminde düzensizlik
- Mide bulantısı
- 38 derecenin üzerinde ateş
- Kol, bacak ve yüz bölgesinde istemsiz oluşan ani hareketler
- Cilt altında oluşan ağrısız nodüller
kalp romatizmasının belirtileri arasındadır.
Kadınlarda genellikle mitral kapak olarak adlandırılan, kalbin sol kulakçığı ve sol karıncığı arasında bulunan kapak etkilenirken, erkeklerde aort kapağı olarak bilenen, kalpten pompalanan temiz kanın organlara ulaşmasını sağlayan kapakçıkta tutulum görülmektedir.
Kalp romatizmasının neden olduğu hastalıklar
Kalp romatizması hastalığının yol açtığı rahatsızlıklar yıllar sonra ortaya çıkabilmektedir. Görülen belirtilerin kaybolmasından sonra kalp romatizmasının yol açtığı hastalıklardan bazıları şöyle sıralanabilmektedir.
Artrit (eklem iltihabı): Büyük eklemleri tutan, hareket kısıtlılığına yol açan, eklemlerde ısı artışı ve kızarıklıklara sebep olan ağrılı bir rahatsızlıktır.
Kalp iltihabı: Göğüs ağrısı, nefes ağrısı, çarpıntı gibi belirtiler gösterir. Kalpte üfürümü de beraberinde getirebilen bir rahatsızlıktır.
Cilt döküntüleri: cilt yüzeyinde kızarık, yuvarlak biçimli döküntüler olarak görülmekledir.
Sydenham Koresi: Yüz, dil, kol ve bacak bölgelerinde istemsiz, kısa süreli, ani sıralamalara sebep olan otoimmün bir hareket bozukluğudur.
Kalp romatizması nasıl tedavi edilir?
Kalp romatizması hastalığında erken tanı, hastalığın tedavi edilmesi için oldukça önemlidir. Boğaz enfeksiyonlarının çoğunluğu virüs kaynaklı olsa da bir hekime başvurularak hekimin tanı amaçlı gerek duyduğu laboratuvar testlerini yaptırmak gerekir. Böylece kalp romatizmasına neden olan A grubu streptokok bakterilerin negatif veya pozitif olup olmadığı görülecektir. Bakteri mevcut ise kalp romatizması tedavisi için antibiyotik kullanımı gerekmektedir. Tedavi, laboratuvar, radyolojik testler ve fizik muayenesi sonuçlarına göre düzenlenmektedir. Çoğunlukla uygulanan tedaviler arasında aspirin, penisilin, yatak istirahati ve kortizon tedavisi bulunmaktadır.
Kalp romatizmasından nasıl korunabiliriz?
Kalp romatizmasının erken tanı ve tedavisi hastalıktan korunmak için son derece önem taşımaktadır. Boğaz enfeksiyonu olması durumunda en kısa sürede doktora başvurulması ve muayene olunması çok önemlidir. Özellikle okul çağındaki çocuklarda görülen kalp romatizmasından korunmak için, tedavi süreci boyunca çocuk okula gönderilmemelidir. Kalp romatizması hastalığı geçirmiş kişilerin tekrar enfekte olmaması için hekimin önerdiği penisilin iğnesi düzenli olarak yaptırılmalıdır.
Toplu alanlarda enfeksiyonların yayılması daha kolaydır. Hava yolu ile bulaşabilen bu hastalık nedeniyle tedavi süreci boyunca kalabalık ortalarda bulunmamanız ve evde istirahat etmeniz toplum sağlığı açısından çok önemlidir. Siz de boğaz enfeksiyonu veya kalp romatizması hastalığı belirtileri taşıdığınızı düşünüyorsanız, sağlık kurumuna başvurmayı ihmal etmeyin.