Basit bir sorun gibi görünen kulak tıkanıklığı, kişinin yaşam kalitesini oldukça düşüren rahatsızlık verici bir hastalıktır. Kulak tıkanıklığı çoğu zaman basınç değişimi, banyo sonrası oluşan tıkanıklık, dış kulak iltihabı, üst solunum yolu enfeksiyonu gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Seslerin net duyulmasına engel olan bu durum, çınlamaya ya da uğultulu duymaya yol açabilir. Genellikle kendiliğinden düzelen kulak tıkanıklığının bir haftadan fazla sürmesi önemli hastalıkların habercisi olabilir. Burun kanaması, kulak ya da burunda ağrı ve akıntı, baş dönmesi şikayetleri görüldüğünde mutlaka hekime başvurulmalıdır.
Kulak tıkanıklığı nedir?
Kulak tıkanıklığı, kulak içinde basınç ve dolgunluk hissedilmesine yol açan geçici bir işitme kaybı olarak tanımlanabilir. Çoğunlukla tek kulakta meydana gelen tıkanma, iki kulakta birden de görülebilir.
Kulak anatomik olarak; dış, orta ve iç kulak olmak üzere 3 bölüme ayrılmaktadır. Dış kulak ses dalgalarının toplandığı ilk bölgedir. İşitme kanalı boyunca aktarılan ses dalgaları, kulak zarında titreşime dönüştürülür. Bu titreşimler orta kulakta işlenir ve iç kulakta işitme sinirleri aracılığıyla beyne aktarılır. Orta kulağın havalanarak kulak içi basıncın eşitlenmesini sağlayan östaki borusunun işlevini yerine getirememesi sonucunda, kulakta tıkanıklık ve seslerin uğultulu duyulması durumu oluşur. Bunun yanı sıra kulak tıkanıklığı, kulak salgısının dış kulak kanalında birikmesi, kulak içine yabancı cisimlerin kaçması gibi sebeplerden de kaynaklanabilir. Çoğunlukla önemsenmeyen, tedavisi geciktirilen kulak tıkanıklığı kişinin hayat kalitesini önemli bir düzeyde etkilemektedir.
Kulak Tıkanıklığı Neden Olur?
Orta kulak basıncının eşitlenememesine bağlı kulak tıkanıklığının en yaygın sebebi yükseklik değişimidir. Genellikle esneme, sakız çiğneme gibi yollarla giderilen bu tıkanıklığın dışında kulak tıkanıklığı sebeplerini şöyle sıralayabiliriz:
Buşon: Kulak kiri olarak bilinen buşon, kulak tıkanıklığına yol açan yaygın nedenlerden biridir. Dış kulak yolunda oluşan buşon, vücudun savunma mekanizmasının bir parçasıdır. Vücut, bu salgıyı kulağın yabancı partiküller ve toz gibi etkenlerden korunması amacıyla üretir. Buşon, kulağı çeşitli enfeksiyonlara karşı korur. Buşonun fazla salgılanması durumunda dış kulak tıkanıklığı oluşur.
Dış Kulak İltihabı: Dış kulak iltihabı, mantar ve bakteriyel enfeksiyonların neden olmasıyla oluşan bir hastalıktır. Bu hastalık kulakta; kızarıklık, ağrı, akıntı, işitme azlığı gibi belirtilere neden olabilir.
Östaki Borusu Fonksiyon Bozuklukları: Östaki borusu; burun, boğaz ve orta kulak arasındaki geçişi sağlamaktadır. Orta kulak basıncı ile hava basıncı arasındaki dengeyi sağlayan östaki borusu, hava basıncının aniden değiştiği durumlarda tıkanır. Östaki borusu tıkandığında orta kulak, basınç değişime uyum sağlayamaz ve işitme kalitesi bozukluğu meydana gelir.
Akut Otitis Media (orta kulak iltihabı): Kulak zarı arkasında yer alan orta kulağın iltihaplanması sonucunda kulakta dolgunluk hissi ve işitme azlığı oluşmaktadır.
Kulak tıkanıklığına yol açan diğer nedenleri; kulak zarıyla ilgili rahatsızlıklar, kulak kepçesine bağlı problemler, kulak yoluna bağlı problemler, Nazofarenkste tümör oluşumu, kulak zarı hasarı olarak sıralayabiliriz.
Kulak Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
Kulak tıkanıklığında aşağıdaki belirtiler görülebilir;
- Çınlama
- Uğultu
- İşitme azlığı
- Denge kaybı
- Yüksek sesle konuşma ihtiyacı
- Boğuk duyma
- Kulak ağrısı
- Kulakta basınç hissi
Kulak Tıkanıklığı Nasıl Açılır?
Kulak tıkanıklığı açma, tıkanıklığının sebebine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Çoğunlukla kulak tıkanıklığının açılması için östaki borusunun rahatlatılması gerekmektedir. Bunun için su içmek, sıcak su buharının solunması, sıcak duş almak, esnemek, yutkunmak, sakız çiğnemek önerilebilir. Fakat tüm bu yöntemler işe yaramıyorsa mutlaka kulak burun boğaz uzmanına muayene olmayı ihmal etmeyin.
Kulak tıkanıklığına akıntı, ağrı, denge kaybı gibi belirtiler eşlik ediyorsa mutlaka doktora başvurmak gerekir. Kulak tıkanıklığı tedavisinde antibiyotikler, dekonjestanlar, antihistaminikler, damlalar kullanılabilir. Medikal tedavinin yeterli olmadığı durumlarda cerrahi tedaviden yararlanılmaktadır.