Mastit, meme dokusunun iltihaplanması sonucu oluşan ve genellikle emziren kadınlarda görülen bir hastalıktır. Çoğunlukla tek bir memeyi etkiler. Memede kızarıklık, ağrı ve şişme ile kendini gösterir. Nadiren emzirmeyen kadınlarda ya da erkeklerde de mastit görülebilmektedir. Bu tür mastit vakaları non-laktasyonel mastit olarak adlandırılmaktadır.
Memede Mastit Belirtileri Nelerdir?
Emzirme döneminde özellikle ilk aylarda kadınlar göğüslerinde hassasiyet hissedebilmektedir. Bu durum normaldir. Ancak emzirme esnasında yanma hissi ve ağrı oluşuyorsa mastitten şüphelenilmelidir. Memede mastit olgusuna işaret eden belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Memede şişlik, kızarıklık
- Memede ağrı ve hassasiyet
- Emzirirken ağrı ve yanma hissi
- Meme dokusunun kalınlaşması, sertleşmesi
- Sert ve ağrılı apse
- Meme başında genellikle kötü kokulu sarı-yeşil akıntı
- Memede olağan dışı sıcaklık
- Halsizlik
- Yüksek ateş
Mastit Neden Olur?
Mastit emziren kadınlarda temelde iki sebeple oluşmaktadır. Bunlardan birincisi süt kanallarında tıkanmadır. Memedeki süt tamamen boşaltılamadığında kanallar tıkanarak enfeksiyona yol açar. Bu nedenle yeterince emzirmeme, memedeki sütü düzenli boşaltamama ya da bebeği aniden sütten kesme gibi durumlar mastit oluşumuna zemin hazırlamaktadır.
Diğer sebep ise meme ucunda çatlak olması ve bakterilerin bu çatlak üzerinden meme dokusuna girmesiyle enfeksiyona sebep olmasıdır.
Emzirmeyen kadın ya da erkeklerde ise mastit oluşumuna sebep olabilecek risk faktörleri aşağıdaki gibidir:
- Sigara tüketimi
- Memede piercing kullanımı
- Memede oluşan egzamalar
- Meme implantı
- Bağışıklık sistemini zayıflatan kronik hastalıklar
- Meme ucu yakınlarında epilasyon
- Meme ucunda çeşitli sebeplerle yara ve çatlak oluşumu
- Dar kıyafet ya da sütyen kullanımı
Ayrıca emziren kadınlarda da yukarıdaki etkenler mastit için risk oluşturmaktadır.
Mastit Tedavisi
Mastit, klinik muayene ve ultrason ile teşhis edilebilmektedir. Tedavi için mastite sebep olan durumun tespit edilmesi önemlidir. Eğer süt kanallarının tıkanması nedeniyle oluşmuşsa sütün emzirme ya da göğüs pompası aracılığıyla boşaltılması ilk tedavi yöntemi olarak karşımıza çıkar. Bu Bebeğin mastit olan memeyi emmesinde herhangi bir sakınca yoktur. Bu nedenle bebeğin özellikle mastit olan memeyi emmesini sağlamak gerekir.
Ağrı ve yanma hissini azaltmak için emzirme öncesinde memeye ılık kompres uygulamak faydalı olacaktır.
Sütün yeterince boşaltılmasına rağmen semptomlar devam ediyorsa ve meme başında çatlak varsa hekim tarafından antibiyotik tedavisi önerilebilir. Ayrıca semptomların giderilmesine yönelik ağrı kesici ilaçlar da reçete edilebilir.
Tedavisi aksatılan mastit vakalarında apse drenajı gerekebilmektedir. Apse drenajında bir enjektör yardımı ile apse boşaltılır.
Mastit Oluşumunu Önlemek için Öneriler
- Meme hijyenine dikkat edin. Özellikle emzirme öncesi ve sonrasında ılık ve temiz bir su ile ıslatılmış bez yardımı ile meme ucu hijyenini sağlamak faydalı olacaktır.
- Emzirme öncesinde memeye hafif masaj yapın. Bu süt kanallarının açılmasına ve süt akışının kolaylaşmasına yardımcı olur.
- Bebeğinizi mümkün olduğunca her iki memeden de emzirin.
- Emzirme arası süreyi kısaltın ve bebeğinizi sık sık emzirin.
- Bebeğiniz emmeyi reddederse ve sık sık emziremezseniz, memede biriken sütü göğüs pompası yardımı ile boşaltın.
- Meme ucunda çatlak oluşursa enfeksiyon oluşmadan tedavisini sağlayın.
- Memeyi tahriş edebilecek kumaşlardan uzak durun. Rahat kıyafet ve sütyen tercih edin.
- Sigara mastit oluşumuna zemin hazırlar. Bu nedenle sigaradan uzak durun.
- Emzirme sürecini aniden sonlandırmayın. Bunun yerine emzirme sürelerini yavaş yavaş kısaltarak süreci sona erdirmeye çalışın.
- Yeterli su içtiğinizden emin olun.
- Bağışıklığınızı güçlü tutun.