Ocak Ayı Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Farkındalık Ayı
Rahim ağzında gelişen bir kanser türü olan Rahim Ağzı Kanserinin, tarama yöntemleri ile erken tanı alındığında hastalığa bağlı ölüm oranlarının büyük oranda azaltılabildiği kanıtlanmıştır.
Ocak ayı Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı olarak belirlenmiş olup dünyanın birçok ülkesinde hastalığa dikkat çekmek üzere Farkındalık etkinlikleri düzenlenmektedir.
Ülkemizde de farkındalık etkinlikleri tüm illerimizde yapılmakta, tarama programlarımız tanıtılarak halkımızı bu konuda bilinçlendirmeye çalışılmaktadır.
Rahim Ağzı Kanseri Neden Önemli?
Rahim ağzı kanseri önlenebilen bir hastalıktır. Rahim ağzı kanseri erken teşhis edildiğinde yüksek oranda tedavi edilebilir bir kanser türüdür.
Türkiye’de kadınların sıklıkla yakalandığı kanser türlerinden biri olarak ikinci sırada yer alıyor. Yakın zamana kadar kanser ilişkili ölümlerin en sık rastlanan nedenleri arasında idi. Rahim ağzı(Serviks) rahmin alt kısmında, vajene açılan doğum sırasında genişleyen bir kısımdır. Ancak bir jinekolog muayenesi sırasında bir alet takılarak görülebilir.
Risk Faktörleri Nelerdir?
30 yaşın üzerinde olup tedavi edilmemiş Human Papilloma Virüs (HPV) ve/veya cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonların olması. (HPV, rahim ağzı kanseri de dahil olmak üzere en az altı kanser türüne neden olabilen, cinsel yolla bulaşan yaygın bir virüstür.)
Çok doğum yapmak ve ilk doğumu erken yaşta yapmak.
Erken yaşta (16 yaş öncesi) aktif cinsel yaşama başlamak.
Birden fazla cinsel partnerin olması.
Sigara içmek.
Düşük sosyoekonomik düzeye sahip olmak.
Zayıflamış bağışıklık sistemi (İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü/HIV gibi) hastalıkların olması.
Rahim ağzı kanseri önlenebilir bir kanserdir.
Kadınlardan düzenli tarama programları ile 1-3 yılda bir rahim ağzından akıntı örneği alınarak (daha kanser olmadan) anormal hücrelerin saptanması ve tedavi edilmesi ile kanser gelişmesi önlenebilir.
HPV TESTİ
HPV testi rahim ağzı hücrelerinde virüsün tespiti esasına dayanan bir testtir.
HPV testi ve smear için örnek alınması son derece basit ve ağrısız bir işlemdir.
Özel bir fırça kullanarak rahim ağzı yüzeyinden nazikçe bir sürüntü alınır.
Yüksek riskli HPV saptanırsa bu kişiden alınan smear örneğine de bakılır.
HPV testi pozitif çıkan kişinin ileri testler ve tedavi için ilgili kadın hastalıkları ve doğum uzmanına ulaşması sağlanır. Burada kolposkopi adı verilen ve rahim ağzının büyütülerek incelenmesini sağlayan optik bir alet yardımıyla rahim ağzı incelenir. Anormal bir bulgu varsa biyopsi yapılır.
Kanser öncesi lezyon saptanırsa küçük cerrahi işlemlerle tedavi edilir ve kanser gelişmesi önlenir.
Rahim ağzı tarama testi Ulusal Serviks Kanseri Tarama Standartları’na göre 30 yaşından sonra her 5 yılda bir yapılmaktadır.
65 yaş ve üzerinde son 2 testi negatif çıkan kadınlar tarama programından çıkarılır.
Hiçbir bulgu vermediği gibi; kanlı akıntı, cinsel ilişki sırasında kanama gibi şikayetler olabilir.
Kanser öncüsü lezyonlar başladığında kansere dönüşüm 5 yıl-10 yıl gibi uzun zaman alabilir.
Öncül lezyonlarda yakalayabilmek ve tedavi edebilmek büyük bir şanstır ve hayat kurtarıcıdır.
Korunma
HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur.
Dünya Sağlık Örgütü, rahim ağzı kanserine karşı 9-14 yaşlarındaki kız çocuklara aşı yapılmasını önermektedir. 30 yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak.
Güvenli cinsel ilişki konusunda eğitim almak. Cinsel aktivite sırasında prezervatif (kondom) kullanmak.
Sigara kullanmamak. Cinsel aktif olmadan aşılanabilmek aşının etkinliğini arttırır. 11 yaş ideal aşılama zamanıdır ve iki doz yeterlidir. İlk doz yapıldıktan sonra ikinci doz takip eden 6-9 ay içerisinde yapılmalıdır. HPV aşısı koldan yapılır ve yapıldıktan sonra günlük aktivitelere devam etmeye bir engel oluşturmaz. Rutin aşılama programına alınan bazı ülkelerde serviks kanseri görülme oranı 3’te 1 oranında düşmüştür.
Her yıl ocak ayında Rahim Ağzı Kanseri (Serviks Kanseri) farkındalık ayı olarak belirlenmiştir.
RAHİM AĞZIMIZA ÖNEM VERELİM. ERKEN TEŞHİS VE TEDAVİ İÇİN TARAMA TESTLERİMİZİ YAPTIRALIM. HPV AŞIMIZI OLALIM.
OP. DR. TEKİN EKİNCİ