Mide bulantısı, vücudun çeşitli mekanizmalarından gelen uyarılar sonucu midede bulantı hissinin oluşması ve durumudur ve bazen kusmaya kadar giden bir süreçtir. Mide bulantısı genelde ağrılı bir rahatsızlık olmasa da bazen kusmanın yanı sıra terleme, ishal, baş dönmesi, tansiyon düşmesi, fazla tükürük salgılama, iştahsızlık ve ağız kuruluğu gibi semptomlarla beraber yaşanılabilmektedir.
Kusma, midenin refleks olarak içerisindeki yemekleri ağız yolu ile dışarı atması olayıdır. Her mide bulantısında kusma eylemi gerçekleşmez ancak bazı durumlarda kişi kendiliğinden gelen kusma isteğiyle istifra ederek bulantı hissini hafifletebilmektedir. Ayrıca mide bulantısının santral, periferik, psikojenik, fizyolojik, akut ve kronik gibi çeşitleri bulunmaktadır.
Mide bulantısı nedenleri
Mide bulantısının pek çok nedeni olabilir. Her mide bulantısı, mide rahatsızlığına bağlı olarak gerçekleşmeyebilir. Susuz kalmak, mideye dokunan bazı yiyecekler veya psikolojik nedenler de mide bulantısına yol açabilmektedir. Mide bulantısının bazı nedenleri şöyle olabilmektedir;
- Gıda zehirlenmesi
- Baharatlı ve yağlı yiyecekler
- Kötü kokular
- Mide-bağırsak enfeksiyonu
- Mide hastalıkları
- Gastrit, ülser gibi mide rahatsızlıkları
- Bağırsak tıkanıklığı
- Stres, anksiyete ve psikolojik nedenler
- Gebelik
- Sıvı kaybı
- Alkol tüketimi
- Migren
- Vertigo
- Tansiyon düşüklüğü
- Şeker düşüklüğü
- Çölyak hastalığı
- Safra kesesi taşı
- Araç tutması
- İlaç kullanımı
- Beyin tümörü
Mide bulantısına ne iyi gelir?
Mide bulantısı, kolaylıkla yapılabilecek bazı uygulamalar ile kontrol altına alınabilmektedir. Fakat sürekli tekrar halinde olan ve geçmeyen mide bulantıları için mutlaka doktora başvurulmalıdır. Mide bulantısına iyi gelen yöntemler şu şekilde sıralanabilir;
- Kolonya ya da iyi hissettiren kokular koklamak
- Mide bulantısına iyi gelen nane limon çayı içmek
- Tuzlu kraker yemek
- Yağlı ve ağır yiyeceklerden uzak durmak
- Temiz havaya çıkmak, derin nefes almak
- İçecekleri yavaş tüketmek
- Bir süre uzanarak dinlenmek
- Kusma hissiyatı varsa engel olmadan kusmak
- Araç tutması halinde temiz hava almak, geçmiyor ise ilaç kullanmak
- Deniz tutması halinde ufuk çizgisine odaklanmak
- Havasız ve ağır kokulu ortamdan uzaklaşmak
- Yemekten hemen sonra ağır aktivite yapmamak
- Toplu taşıma alanlarında ters yönde oturmamak
- Karın bölgesini sıkan kıyafetler giymemek
- Sigara, alkol ve kafein kullanımı azaltmak
- Yemek yedikten sonra en az yarım saat yatmamak
- Gıda alerjisine karşın son 12 saatte tüketilen besinlere dikkat etmek
- 30 dakika kadar uzanarak dinlenmek
Mide bulantısını önlemek için bazı gıdalardan da yardım alınabilir;
- Sindirime yararlı bir meyve olan limon suyun içerisine sıkılıp gün içinde tüketilebilir.
- Haşlanmış patates mide bulantısını geçirmek için kullanılan yararlı besinlerden biridir. Bu nedenle ağır ve yağlı yiyeceklerden ziyade mideyi rahatlatmak için haşlanmış patates tüketilebilir.
- Sakinleştirici etkiye sahip olan papatya ve rezene çayı da mide bulantısına iyi gelmektedir.
- Az yağlı ve sindirimi kolay olan tavuk suyu çorbası da mideyi rahatlatıcı etkiye sahiptir.
- Mide bulantısı bazen protein eksikliğinden de kaynaklanabilir. Bu durumda fındık gibi protein değeri yüksek olan besinler tüketilebilir.
- Zencefil de mide bulantısına iyi gelen bir bitkidir. Bulantıyı hafifletmek için yemek içinde ya da çay olarak kullanılabilir.
- Probiyotik özelliğe sahip olan yoğurt bağırsak florasını düzenleyerek sindirime yardımcı olur. Bu nedenle mide dostu olan yoğurt hem mide ağrısına hem de mide bulantısına iyi gelmektedir.
- Elma sirkesi de sindirimi harekete geçirici etkiye sahiptir. Kabızlığa ve ağır besinlerin sindirimine birebir olan sirke düzenli kullanıldığında mide ağrılarına da iyi gelmektedir. Bir bardak suya iki yemek kaşığı elma sirkesi karıştırılarak tüketilmesi mide ağrılarına ve mide bulantısına iyi gelecektir.
Yukarıdaki maddelerde de görüldüğü üzere mide bulantısına iyi gelen birçok yöntem bulunmaktadır. Ancak uzun süre geçmeyen mide bulantıları bir hastalık habercisi olabilmektedir. Bu nedenle bir günden fazla süren bulantı ve kusma durumlarında mutlaka uzmana danışılmalıdır.